مهارت‌ها و آموزش‌های مورد نیاز برای کار در صنعت معدن
ایران یک کشور کم نظیر از نظر تامین منابع طبیعی مانند زغالسنگ، سنگ آهن، مواد فلزی و … است که این مواد به کشورهای مختلف در سراسر جهان صادر می‌شود. صنایع معدنی طی دهه‌های گذشته یک مسیر شغلی برای ایران بوده است. اگرچه معدن به عنوان یک شغل فیزیکی شناخته شده است، اما این امر مستلزم داشتن چندین مهارت فنی و نرم است.
مسئولیت‌ها
مهندسان معدن، امکان‌سنجی، ایمنی و بهره‌وری مکان‌های معدنی و مرتبط به آن را بررسی می‌کنند. آنها اطمینان می‌دهند که منابع زیرزمینی مانند مواد معدنی، فلزات، نفت و گاز ایمن و کارآمد و با حداکثر بهره‌وری استخراج می‌شوند.
مهندسان معدن در تمام مراحل پروژه مشارکت دارند. قبل از انجام توسعه سایت جدید، آنها به برنامه‌ریزی ساختار معدن کمک می‌کنند. مهندسان معدن مهارت‌های علمی و تکنولوژیکی خود را برای استخراج مواد معدنی از زمین اعمال می‌کنند و یک نقش چند رشته‌ای را ایفا می‌کنند.
یک مهندس معدن توسعه ایمن و کارآمد معدن‌ها و دیگر عملیات‌های سطحی و زیرزمینی را تضمین می‌کند. این نقش درک تاثیرات این سازه‌ها بر محیط اطراف آن، و همچنین دانش فنی و مهارت‌های مدیریتی را در بر می‌گیرد. آنها همچنین مدیریت فرآیندهای تولید معادن را نظارت می‌کنند و در فرآیند خاتمه و بازسازی نهایی قرار دارند.
با توجه به ماهیت معدن یا سایت، فعالیت‌های کاری متفاوت است اما مسئولیت‌های کاری معمول و عمده عبارتند از:
- ارزیابی امکان‌سنجی سود در سایت‌های جدید
- برنامه‌ریزی و اجرای سیستم‌های متنوع استخراج
- استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی کامپیوتر برای به حداکثر رساندن برنامه‌ریزی و تولید
- نظارت و ارزیابی بر عملکرد معدنکاری زیرزمینی
- مدیریت پروژه‌های ساختمانی
- اطمینان از تطابق عملیات با الزامات بهداشت و ایمنی
- اطمینان از ایمن بودن تجهیزات مورد استفاده
- آموزش و نظارت بر کارکنان
- مشارکت با کارکنان مدیریتی و فنی و مشاوره با آنها
- تجزیه و تحلیل داده‌ها
- نگهداری سوابق
- برآورد و سازماندهی منابع
- مدلسازی یا طراحی سایت‌های معدن
- نظارت بر فعالیت‌های کارکنان، در یک بخش سایت یا در سراسر کل معدن
- نظارت بر سلامت و ایمنی سایت، به ویژه در رابطه با مسائل مانند تهویه
- برنامه‌ریزی برای انتقال عملیات معدن از سطح به زیر زمین
- احیای سایت‌های معدن
- مدیریت بودجه ماهانه و نگهداری دقیق اطلاعات
مدارک تحصیلی
برای تبدیل شدن به یک مهندس معدن، شما نیاز به یک مدرک در یک موضوع مرتبط مانند مهندسی معدن، مهندسی عمران یا زمین شناسی دارید. تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشد شانس ورود به حرفه شما را بهبود می‌یابد. مدرک کارشناسی‌ارشد ممکن است برای برخی از پست‌ها لازم و مفید باشد. مهندسان معدن، جنبه‌های مهندسی استخراج منابع معدنی را از زمین برنامه‌ریزی و هدایت می‌کنند.
- مهندسی عمران
- زمین شناسی
- استخراج و حفاری
- اکتشاف، کاوش‌های زمینی و مواد معدنی
- مهندسی معدن و فرآوری مواد معدنی
این امکان وجود دارد که بدون داشتن مدرک مرتبط با کار در زمینه مرتبط و کسب تجربه، یک شخص به مهندس معدن تبدیل شود، اما ممکن است فرصت‌های کمتری وجود داشته باشد.
کسب تجارب مربوطه از طریق کار در پست‌های کوچک بسیار سودمند است. بیشتر دوره‌های آموزشی تکمیلی مهندسی معدن دوره‌های معدنکاری عملی را ارائه می‌دهند که می‌تواند مرجع مفیدی برای استخدام پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی باشد.
مهارت‌ها و قابلیت‌ها
مهارت‌های کلیدی برای مهندسان معدن گستردگی زیادی دارد که می‌تواند شامل اعتماد به نفس، حل مساله و مهارت‌های تحلیلی، سازماندهی و کارآیی، استقلال، مهارت‌های فنی قوی، مهارت‌های کار تیمی، مهارت‌های مدیریتی، مهارت‌های IT و … باشد.
مهندسان معدن باید در چندین شاخه متفاوت توانایی‌های مختلفی را از خود بروز دهند:
برقراری ارتباط
- اطلاعات نوشته شده را درک کند
- بطور واضح بنویسد تا دیگران بتوانند درک کنند
- درک اطلاعات گفتاری
- مطالب مربوط به کار را بخواند و درک کند
- به وضوح صحبت کند تا شنونده بتواند درک کند
- گوش دادن به دیگران و سوال کردن
حل مشکلات و مسائل
- ماهیت یک مشکل را تشخیص دهد
- چندین قطعه اطلاعات را ترکیب و نتیجه‌گیری کند
- هزینه و مزایای یک اقدام احتمالی را برآورد کند
- تجزیه و تحلیل ایده‌ها و استفاده از منطق برای تعیین نقاط قوت و ضعف آنها
- شناسایی آنچه باید برای رسیدن به اهداف تغییر یابد
- از ایده‌های جدید در مورد یک موضوع فکر کند
- درک و آموختن اطلاعات و مطالب جدید با مطالعه و کار با آنها
مدیریت خود
- چگونگی یادگیری یا انجام کاری را بداند
- زمان خود و دیگران را مدیریت کند
- دریافت تجهیزات، امکانات و مواد مورد نیاز و نظارت بر استفاده از آنها
- برای یادگیری یا تدریس چیزهای جدید از چندین روش استفاده کند
مهارت‌های زیادی وجود دارد که یک مهندس باید نشان دهد که در بیشتر آنها ماهر است:
- کار به عنوان بخشی از تیم، با توانایی مدیریت و ایجاد انگیزه همکاران
- مدیریت پروژه
- حل مساله تحلیلی
- ارتباط و ارائه
- مدیریت زمان و برنامه‌ریزی، و همچنین توانایی اولویت‌بندی حجم کار
- مدیریت امور مالی و بودجه
- دانش خوب از نرم افزار تخصصی
- آگاهی از مسائل بهداشت و ایمنی مربوط به معدن
معدنچیان و مهندسان معدن باید مهارت‌های فنی خوبی داشته باشند تا بتوانند با ماشین‌آلات و تجهیزات ایمنی با دقت کار کنند. آنها همچنین باید درک درستی از شیوه‌های بهداشت حرفه ای و ایمنی داشته باشند زیرا آنها به طور مداوم در مناطق خطرناک کار می‌کنند.
از لحاظ آمادگی جسمانی و توانایی، داشتن دست‌های قوی، دید و شنوایی قوی و چالاکی می‌تواند راه‌حلی برای اطمینان از اینکه آنها بتوانند این کار را انجام دهند، باشد. همچنین داشتن حضور ذهن قوی، مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مساله نیز باید به عنوان بخش مهمی از نقش یک مهندس معدن برای پیش‌بینی و ارزیابی خطرات و پیدا کردن راه‌حلی برای کاهش خطر باشد.
الزامات شخصی یک مهندس معدن
- لذت بردن از کار فنی
- مایل به پیروی از الزامات ایمنی
- توانایی شناسایی، تجزیه و تحلیل و حل مشکلات
- مهارت های ارتباطی گفتاری و نوشتاری خوب
- توانایی برای محاسبه و طراحی
- مبتکر و خلاق
- توانایی به کار مستقل یا به عنوان بخشی از یک تیم
- توانایی پذیرش مسئولیت
- توانایی تفکر و تصمیم قاطعانه
به عنوان مثال یک مهندسی معدن که به مدت پنج سال در یک معدن فلزی روباز به عنوان برنامه‌ریز کار کرده بر این باور بود که مهارت های بسیار زیادی به غیر از دانش فنی مهندس معدن برای برتری در کار مورد نیاز است:
- توانایی تصمیم‌گیری دقیق و سریع در محل معدن
- توانایی مقاومت و کار در شرایط آب و هوایی شدید
- فعالیت های جسمانی زیاد
- توانایی مدیریت نیروی انسانی غیر متخصص / نیمه حرفه‌ای / ماهر
- توانایی همکاری و هماهنگی با یک گروه
- شجاع بودن
یا در نمونه ای دیگر یک فارغ‌التحصیل دکترای مهندسی مواد، متالورژی و سرامیک اعلام نمود که مهارت های مدیریتی زیادی وجود دارد که شما نیاز دارید تا با افراد مختلفی از تحصیلات و زمینه های مختلف متفاوت کار کنید. مطالعات و تجربیات شیمی (آلی و معدنی) و زمین‌شناسی هم مهم هستند. از آنجایی که محصول ضعیف عملکرد معادن را پایین می‌آورد، آشنایی با مسائل مربوط امور مالی نیز مهم است. پیش زمینه قوی در مهندسی مکانیک نیز مورد نیاز است، زیرا اگر یک قطعه تجهیزات خراب شود، شما باید سریع آن را تعمیر کنید.
یک گروه پیشرو و فعال در استخدام در این باره عنوان داشت که برخی معدنچیان باید روزانه 10 الی 14 ساعت کار کنند. عملیات استخراج طولانی مدت معدن مستلزم این است که معدنچیان در اردوگاه های معدن باقی بمانند. با توجه به اینکه یک شیفت متداول 12 ساعته زیرزمینی کار سختی است، شما باید دارای استحکام مناسب برای کار در شرایط غیر معمول باشید. اگر این توانایی دارا هستید، پس معدن حرفه شماست. شما همچنین نیاز به قدرت روانی، آمادگی جسمانی برای موفقیت حرفه ای در معدن دارید. و به خوبی یکی از مهم ترین چیزهایی که باید به یاد بیاورد این است که کار استخراج معادن برای زنان به اندازه مردان مناسب است.
در رابطه با مهارت‌های فردی و اجتماعی، یک مهندس معدن مهارت‌های مورد نیاز مهندسان معدن را به مهارت‌های کامپیوتری و مهارت‌های نرم تقسیم کرده است:
مهارت‌های کامپیوتری:
- نرم افزارهای طراحی و برنامه‌ریزی معدن
- مدیریت پایگاه داده
- علوم داده‌ها
- برنامه‌نویسی
مهارت‌های نرم:
- تفکر انتقادی و تحلیلی
- کار گروهی و تیمی عالی
- مهارت‌های ارتباطی خوب
کارفرمایان
کارفرمایان متداول مهندسان معدن شامل شرکت‌های معدنی، شرکت‌های حفاری، شرکت‌های استخراج و بهره‌برداری، کارخانجات صنعتی، آزمایشگاه‌ها، مراکز تحقیق و توسعه، پژوهشگاه‌ها، مشاورین محیط زیست، شرکت‌های بزرگ ساخت و ساز و تولید، مشاورین معدن و … در زمینه‌هایی مانند مواد معدنی، مشاوره استخراج معادن، نفت و گاز، استخراج، تونل‌زنی، پرعیارسازی مواد معدنی، ماشین‌آلات، واردات و صادرات مواد معدنی و … است.
کارفرمایان معمولی عبارتند از:
- شرکت‌های معدنکاری که به مهندسین معدن برای ارزیابی ارزش و بهره‌وری سایت‌ها نیاز دارند.
- شرکت‌های مشاوره ای و مالی استخراج معادن که از مهندسان معدن استخدام می‌کنند تا هزینه‌های انجام معادن جدید را ارزیابی کنند و در مورد پروژه‌های استخراج معادن جدید مشورت کنند.
- مشاورین محیط زیست که از مهندسان معدن استخدام می‌کنند تا اطلاعات مربوط به توسعه‌های زیرزمینی و سطحی زمین که بر محیط زیست تاثیر می‌گذارد، را بررسی کنند.
- شرکت‌های استخراج و حفاری، که نیاز به مهندسین معدن برای ارزیابی و برنامه‌ریزی عملیات استخراج و مدیریت و نظارت بر سایت‌ها دارند.
- شرکت‌های ساخت و ساز عمده و ساختمانی که از مهندسان معدن برای مدیریت عملیات استفاده می‌کنند.
تجربه کاری
تجربه کار عملی مربوطه در استخدام ضروری است، هرچند ممکن است برخی از این فرصت‌ها به سختی پیدا شوند. افراد مبتدی و کم تجربه در ابتدای شروع فعالیت خود می‌توانند وظایفی مانند اپراتور دستگاه‌ها، دستیار ژئوفیزیک و همکار مکانیک و ماشین‌آلات را به عهده بگیرید. وظایف نیمه حرفه‌ای مانند تکنسین‌ها، سرپرستان، افسران ایمنی و ناظران انبار، نیاز به مدارک و گواهینامه‌های مرتبط دارند. مدیران، مهندسان و وظایف تخصصی‌تر در صنعت نیز به یک مدرک دانشگاهی مناسب نیاز است.
چشم‌انداز شغلی
در نقش سنتی مهندس معدن، توسعه حرفه‌ای ارتقا تقریباً هر دو تا سه سال به دنبال مسیر زیر بود:
- مهندس تازه کار معدن
- مهندس برنامه ریزی معدن
- مهندس ارشد معدن
- سرپرست معدن
- مدیر مقیم
اما امروزه مهندسان معدن ممکن است برای شرکت‌های اکتشاف معادن کار کنند یا در نقش‌های اداری مشغول به کار شوند. این نوع فرصت‌ها می‌تواند منجر به مسئولیت‌های اضافی مدیریتی و استراتژیک شود.
دیگران ممکن است به کار در امور استخراجی و یا مشغول به کار برای شرکت‌های استخراج معدن مشغول شوند. مهندسان معدن معتبر همچنین به نقش در مدیریت معادن، فناوری اطلاعات و ساخت و ساز پیشرفت می‌کنند.
مهندسی معدن یک حرفه بین‌المللی است و مشاغل بسیاری در خارج از کشور دارد. مدرک مهندسی معدن، انعطاف‌پذیری بیشتری را برای کسب حرفه‌ای در خارج از کشور فراهم می‌کند. کشورهای مختلف دارای شرایط مختلفی برای ورود به این حرفه از لحاظ تجربه و مدارک تحصیلی هستند، بنابراین مهم است که شرایط آنها را بررسی کرده و صلاحیت، مدارک و شایستگی‌ها لازم را کسب کرده تا توسط آنها پذیرفته شود.
کشورها در مورد نحوه واجد شرایط بودن اشتغال به عنوان مهندس معدن قوانین مختلفی دارند. برای مثال در استرالیا، باید حداقل یک دوره کارشناسی چهار ساله داشته باشید.
توسعه حرفه‌ای
احتمال دارد که مهندسین معدن جدید در مناطق مختلف آموزش ببینند. آنها در ابتدای کار خود، باید به سرعت خود را با کار بر روی سایت وفق دهند و مهارت‌های جدید را از همکاران با تجربه‌تر یاد بگیرید. بسته به ماهیت و نوع معدن که در آن استخدام می‌شوند، باید مهارت‌های عملی مناسب را نیز یاد بگیرند.
ماهیت متنوع این صنعت به این معنی است که باید مهارت و دانش خود را به طور مرتب در طول حرفه خود به‌روز کنید. دوره‌های آموزشی برای افرادی که در حال کار در این زمینه هستند و همچنین فارغ‌التحصیلان با درجه مربوطه، مانند مهندسی یا زمین‌شناسی، در زمینه‌هایی مانند مهندسی معدن، زمین‌شناسی معدنی و ژئوتکنیک کاربردی در دسترس است.
و در آخر پیشنهاد می‌شود این مطلب را از دست ندهید: ۹ مهارت مورد نیاز مهندس معدن فارغ‌التحصیل قرن بیست و یکم
آخرین دیدگاهها